Acta Scientiarum Polonorum

Z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej uzyskano dostęp do znacznych środków finansowych, m.in. na rozbudowę infrastruktury drogowej. Jedną z barier ograniczających wykorzystanie tych środków są procedury prawne związane z przygotowaniem i realizacją tych inwestycji. W celu usprawnienia procesu inwestycyjnego w tym zakresie Sejm uchwalił specjalny akt prawny nazywany popularnie specustawą drogową. Wszedł on w życie w 2003 roku i będzie obowiązywał do 2023 roku. Ponieważ akt ten obowiązuje już ponad 10 lat, w artykule przeanalizowano skutki jego działania, zarówno pozytywne, jak i negatywne. Stwierdzono, że ustawa jest niezbędnym narzędziem prawnym do szybkiej realizacji sieci dróg w Polsce. Jest ona chętnie, skutecznie oraz maksymalnie wykorzystywana w procesie przygotowania i realizacji tych inwestycji. Kumulacja kilku postępowań administracyjnych w jednym daje inwestorom wiele możliwości prawnych sprawnej i szybkiej realizacji tych obiektów. Jednak zawarte w niej uproszczenia proceduralne podnoszą ryzyko popełnienia błędu, powodującego trudne do odwrócenia skutki zarówno techniczne, jak i prawne. Głównymi problemami przy stosowaniu specustawy jest wysokość wypłacanych odszkodowań za przejęte tereny oraz próby wywłaszczenie ponad zakres niezbędny i konieczny dla realizacji planowanej inwestycji drogowej.